Bệnh Gout: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị mới nhất hiện nay

Bệnh Gout là gì?

Bệnh Gout (bệnh thống phong) là một dạng viêm khớp phổ biến, khiến người bệnh phải đối mặt với những cơn đau khớp dữ dội ở ngón chân, ngón tay, đầu gối. Đau nhiều, sưng đỏ ở các khớp gối khiến người bệnh di chuyển kém.  

Ước tính 35% dân số phải đối mặt với căn bệnh viêm khớp. Gout là loại viêm khớp do tinh thể, thường được xác định qua các đợt viêm khớp cấp độc đáo và tái phát. Trước kia, người ta gọi Gout là căn bệnh của người giàu và chủ yếu ảnh hưởng bởi nam giới, nhưng thực tế phụ nữ mắc Gout đang ngày càng gia tăng. Ngày nay, chế độ ăn uống đa dạng nhưng không lành mạnh đã khiến Gout phổ biến và tác động đến nhiều người trẻ tuổi hơn.

Nguyên nhân nào gây nên bệnh Gout?

Theo bác sĩ chuyên khoa, nguyên nhân gây bệnh Gout bao gồm:

-  Nguyên nhân nguyên phát (vô căn): Xuất phát từ yếu tố di truyền hoặc cơ địa. Bệnh Gout thường xuất hiện khi cơ thể diễn ra quá trình tổng hợp purine nội sinh, dẫn đến tăng acid uric vượt quá mức bình thường. Tình trạng này thường gặp ở nhóm nam giới trên 40 tuổi, có thói quen sinh hoạt và ăn uống không lành mạnh.

-   Nguyên nhân thứ phát: Bệnh xảy ra khi trong máu tăng nồng độ acid uric trong máu do một số nguyên nhân khác nhau như: Bệnh đa hồng cầu, leucemie kinh thể tủy, hodgkin, sarcome hạch, đau tủy xương, hoặc do quá trình sử dụng các loại thuốc trong quá trình điều trị các bệnh ác tính.

Bệnh Gout hình thành do acid uric lắng đọng tạo thành các hạt Tophi gây sưng, đau, nóng đỏ khớp

Các yếu tố nguy cơ gây nên bệnh Gout là gì?

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh Gout cao bao gồm:

-  Nam giới trên 40 tuổi: Hơn 80% trường hợp gout được ghi nhận ở nam giới từ độ tuổi 40 trở lên. Các yếu tố như chế độ sinh hoạt không lành mạnh, tiêu thụ nhiều rượu bia, thuốc lá, chất kích thích, và khẩu phần ăn giàu đạm động vật đóng góp vào nguy cơ này.

-  Phụ nữ sau tuổi mãn kinh: Ở giai đoạn này, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh gout cao hơn do sự rối loạn nội tiết, đặc biệt là rối loạn estrogen, một hormone quan trọng trong việc thải acid uric ra khỏi cơ thể. Tuy tỷ lệ mắc bệnh gout ở phụ nữ thấp hơn so với nam giới, nhưng lối sống không lành mạnh, tiêu thụ nhiều rượu bia có thể làm tăng nguy cơ.

-  Yếu tố di truyền: Nghiên cứu cho thấy có ít nhất 5 loại gen di truyền có liên quan đến nguyên nhân gây bệnh gout. Người có tiền sử gia đình mắc bệnh gout có nguy cơ cao.

-  Lối sống không lành mạnh: Người nghiện rượu bia khiến lượng acid uric tăng cao, khi kết hợp với chế độ ăn nhiều purin (một chất gây tạo ra acid uric) càng khiến tăng

-  Sử dụng thuốc: Các loại thuốc lợi tiểu, thuốc chứa salicylate, có thể gây tăng nồng độ acid uric trong cơ thể.

- Thừa cân và béo phì: Thừa cân làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout do mô cơ thể nhiều hơn, làm tăng sự sản xuất acid uric.

-  Do bệnh lý: Suy thận và các bệnh liên quan đến chức năng thận có thể ảnh hưởng đến khả năng loại bỏ các chất thải khỏi cơ thể, dẫn đến tăng nồng độ acid uric. Các bệnh khác như tăng huyết áp và tiểu đường cũng có thể liên quan đến bệnh gout.

Triệu chứng của bệnh Gout: Đừng bỏ qua những dấu hiệu này

Khi nồng độ acid uric trong máu của bệnh nhân tăng lên ở giai đoạn đầu, người bệnh thường không có triệu chứng đặc biệt. Tuy nhiên, khi lượng acid uric tiếp tục tăng cao, sẽ dẫn đến sự tích tụ của các tinh thể urat trong khớp, gây ra các cơn đau khớp. Bệnh thường xuất hiện đột ngột, với các cơn đau dữ dội và thường xảy ra vào ban đêm.

Cụ thể, triệu chứng đau như sau:

-   Đau dữ dội ở khớp ngón chân cái, mắt cá chân, đầu gối, cổ tay và khuỷu tay. Các khớp ở háng, vai và vùng chậu thì thường ít bị ảnh hưởng hơn. Cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng nhất trong vòng 4 đến 12 giờ đầu tiên sau khi xuất hiện.

-  Đau âm ỉ và kéo dài: Sau cơn đau dữ dội ban đầu, bệnh nhân có thể trải qua biểu hiện đau âm ỉ trong thời gian tiếp theo, kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, và cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng hơn so với lần trước.

-  Sưng đỏ và viêm: Các khớp bị ảnh hưởng sẽ sưng to, mềm, nóng, và đỏ.

-   Hạn chế vận động khớp: Khi bệnh Gout tiến triển, bạn có thể gặp khó khăn khi cử động khớp.

Triệu chứng điển hình của bệnh Gout là: Sưng, nóng đỏ, đau khớp

Nếu không được điều trị kịp thời, nồng độ acid uric cao và việc thiếu điều trị trong thời gian dài có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nguy hiểm như:

-  Sỏi thận: Khoảng 20% bệnh nhân gout có nguy cơ bị sỏi thận. Nguyên nhân là tích tụ của các tinh thể urat và calci tạo thành sỏi, gây suy giảm chức năng thận, tắc nghẽn đường tiết niệu và nhiễm trùng.

-  Hỏng khớp và tàn phế: Nguy cơ bị hoại tử khớp và tàn phế tăng lên khi các hạt tophi gây loét, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.

- Tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim và vấn đề tim khác: Hẹp động mạch có thể dẫn đến tăng nguy cơ này.

-  Thoái hóa khớp: Xảy ra khi các tinh thể urat và hạt tophi cứng gây tổn thương khớp.

-  Tăng nguy cơ mắc một số loại bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến tiền liệt.

-  Rối loạn cương dương ở nam giới.

Nếu bạn được chẩn đoán và điều trị sớm bằng kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh sẽ giúp giảm biến chứng của bệnh.

Biến dạng khớp tay chân do hạt Tophi to lên và vỡ ra 

Phương pháp chẩn đoán bệnh Gout theo lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa

Muốn chẩn đoán chính xác bệnh Gout, bác sĩ có thể dựa vào lịch sử bệnh và các dấu hiệu nhận biết như: Đau khớp (Vị trí cơn đau, tần suất đau), triệu chứng sưng khớp (Viêm đỏ, sưng đau, nóng khớp,….).

Để làm rõ mức độ bệnh Gout, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện bác sĩ có thể đề xuất một số xét nghiệm sau:

-  Xét nghiệm máu: Nồng độ uric cao kèm theo các triệu chứng sưng, đau là dấu hiệu của bệnh Gout.

-  Dựa trên chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm và chụp CT có thể giúp xác định tổn thương khớp, sự tích tụ của tinh thể trong khớp và các dấu hiệu ban đầu của bệnh. Chụp X-quang thường được sử dụng để xác định các tổn thương xương và khớp do bệnh gout trong thời gian dài.

-  Kiểm tra dịch khớp: Bác sĩ sẽ thực hiện lấy mẫu chất lỏng từ khớp của bạn thông qua một cây kim, sau đó kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định sự có mặt của tinh thể urat.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến đau khớp, tốt nhất nên đến bệnh viện để được kiểm tra, thăm khám sớm, tránh những biến chứng nguy hiểm.

Bệnh Gout có chữa được không?

Người mắc bệnh gout có thể kiểm soát các cơn cấp tính và giảm triệu chứng của bệnh bằng cách tuân thủ các biện pháp sau:

-  Dùng thuốc: Có một số loại thuốc như: Colchicine và Allopurinol có tác dụng giảm đau và viêm. Các thuốc kháng viêm không steroid và thuốc giảm đau khác cũng có thể được cân nhắc sử dụng. Tuy nhiên, các được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

-  Phẫu thuật: Trong trường hợp khớp bị viêm kéo dài, liệu pháp phẫu thuật nội soi khớp có thể được chỉ định. Bác sĩ sẽ thực hiện cắt bớt bao hoạt dịch của khớp hoặc thay khớp bằng khớp nhân tạo.

-  Chế độ ăn uống hợp lý: Hạn chế thực phẩm có hàm lượng purine cao như nội tạng động vật, hải sản, và một số loại đậu và thịt. Bỏ thuốc lá và kiêng rượu bia cũng giúp cải thiện bệnh.

-  Luyện tập và giảm cân: Sử dụng luyện tập sức khỏe lành mạnh và giảm cân nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì. Uống nhiều nước và kiềm hóa nước tiểu bằng natri bicarbonate.

- Sử dụng túi chườm lạnh: Túi chườm lạnh có thể giúp giảm sưng, đau và viêm một cách hiệu quả.

-  Thăm khám định kỳ: Thăm khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ và theo dõi nồng độ acid uric định kỳ.

- Giảm căng thẳng: Căng thẳng và stress có thể gây ra các cơn gout, vì vậy cần hạn chế căng thẳng.

Nhóm thực phẩm người mắc bệnh Gout không nên ăn 

Bệnh Gout có phòng ngừa được không?

Để ngăn chặn bệnh Gout, bạn nên:

-   Kiểm soát cân nặng: Sự kiểm soát cân nặng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tiến triển của bệnh. Cân nặng trong khoảng lý tưởng giúp giảm nồng độ acid uric và giảm áp lực lên các khớp.

-  Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ưu tiên hạn chế thực phẩm chứa nhiều purine. Đồng thời, cần bổ sung đủ nước và chất xơ vào chế độ ăn uống. Nguồn protein từ đậu, trứng, và sữa có thể là sự thay thế tốt. Hạn chế tiêu thụ bia, rượu mạnh, và các đồ uống có ga.

-  Lối sống lành mạnh: Tập thể dục và tham gia các hoạt động ngoài trời là cách lý tưởng để cải thiện sức khỏe và tránh công việc áp lực cao lên sức khỏe. Hãy tránh làm việc với cường độ quá cao. Điều quan trọng, hãy duy trì lịch khám sức khỏe định kỳ hàng 6 tháng để phát hiện và điều trị bệnh gout kịp thời.

Trên đây là tất tần tật những điều cần biết về bệnh Gout. Bạn đang có biểu hiện đau, sưng các khớp hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.